Web3 Projelerinin Yüksek Riskli İşletim Modellerinin Analizi
Web3 alanında, bazı projeler görünüşte uyumlu ancak aslında yüksek risk taşıyan operasyon modelleri benimsemiştir. Bu modeller, sorumluluk sınırlarını belirsizleştirerek düzenleyici izlenebilirliği azaltmaya çalışmakta, ancak gerçekte düzenleyicilerin dikkatini çeken kör noktalara dönüşebilir. Bu makale, üç tipik yüksek riskli operasyon yapısını analiz edecek ve gerçek vakalarla birlikte okuyucuların bu potansiyel yapı tuzaklarını tanımasına yardımcı olacaktır.
"Hizmet Dış Kaynak Kullanımı" Modelinin Riskleri
Birçok Web3 projesi, sözleşme geliştirme, ön yüz bakımı ve pazarlama gibi temel işlevleri üçüncü taraflara dış kaynak olarak verme eğilimindedir; bu sayede kendi operasyonel niteliklerini zayıflatmayı ummaktadır. Ancak, düzenleyici kurumların ilgilendiği şey, yüzeydeki sözleşme imzalayanlar değil, gerçek karar vericiler ve yararlananlardır.
Eğer düzenleyici, sözde üçüncü taraf hizmet sağlayıcıların proje ekibi ile çıkar bağı, talimat kontrolü veya personel örtüşmesi olduğunu tespit ederse, bağımsız sözleşmeler mevcut olsa bile, bu durum proje tarafının bir uzantı işletim birimi olarak görülebilir. Bu durumda, tüm ilgili eylemler proje tarafına atfedilebilir.
2022'de, Amerika Birleşik Devletleri Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), Dragonchain'i dava ederken, projenin birden fazla tüzel kişilik kurmasına ve bazı operasyonel işleri dış kaynak kullanarak yürütmesine rağmen, SEC'in yaptığı araştırmalar sonucunda tüm önemli kararların hala Dragonchain'in ana şirketi tarafından kontrol edildiğini belirtti. Bu nedenle, dış kaynak yapısı sorumluluk ayrımını gerçekleştirmedi.
Hong Kong Menkul Kıymetler ve Vadeli İşlemler Komisyonu, belirli sanal varlık hizmet sağlayıcılarının uyum soruşturmalarını yürütürken, temel operasyon ve teknik kararların hâlâ aynı gerçek kontrolör tarafından kontrol edilmesi durumunda, işin "hizmet sağlayıcı" tarafından yürütülse bile bağımsız bir işletme olarak değerlendirilmeyeceğini de açıkça belirtmiştir. Bu tür bir "şekil ayırma" düzenlemesi, tam tersine, düzenleyici yükümlülüklerden kasıtlı olarak kaçınmanın olumsuz kanıtı olarak görülebilir.
"Birçok Yerleşim Yeri Kaydı + Dağıtık Düğüm" Modelinin Riskleri
Bazı Web3 projeleri, daha esnek düzenlemelere sahip ülkelerde sahte şirketler kaydetmeyi seçerken, dünya genelinde düğüm dağıtımı olduğunu iddia ederek "tek bir kontrol merkezi yok" imajı yaratmaya çalışıyor. Ancak gerçekte, bu tür yapıların çoğu hâlâ yüksek derecede merkezi kontrol sergiliyor, karar verme yetkisi az sayıda çekirdek üye etrafında toplanıyor, fon akışı tek bir varlık veya birey tarafından yönlendiriliyor, anahtar kod güncellemeleri yetkisi bir adresin elinde tutuluyor.
Regülatörler, bu tür "yapısal dağılma, kontrolün merkezileşmesi" düzenlemelerinin tanımlanmasına yönelik denetimlerini artırıyor. Hukuki anlaşmazlıklar veya sınır ötesi soruşturmalar ile karşı karşıya kalındığında, düzenleyiciler, yargı yetkisini belirlemek için "gerçek kontrol sahibinin bulunduğu yer" ve "ana faaliyetlerin gerçekleştiği yer"e geri dönmeyi önceliklendiriyor. Dağıtık düğümlerin teknik dağıtım şekli, operasyonun özünü örtbas edemez.
2024 yılında bir hukuk davası, Amerikalı kullanıcıların belirli bir platform aracılığıyla kripto token satın alması ve işlem sistemi altyapısının ABD'de bulunması durumunda, Amerikan yasalarının uygulanabilir olduğunu göstermektedir; bu durum, platformun Amerikan varlığı olmadığını iddia etmesi durumunda bile geçerlidir. Bu, düzenleyici otoritelerin "milliyetsiz" iddialarını kabul etmediğini, eğer kullanıcı ile mühendislik faaliyeti ve kontrol bağlantılıysa, düzenleyici incelemeye tabi olabileceklerini göstermektedir.
Singapur Finans Otoritesi (MAS) ve Hong Kong Menkul Kıymetler ve Vadeli İşlemler Komisyonu, "gerçek yönetim yeri" ve "ana yönetim personelinin gerçek ikametgahı" bilgilerini açıklama gerekliliklerini güçlendirmektedir ve yurtdışında kayıtlı yapıların yerel denetim yetkisinin kontrol sahibine kadar geri izlenmesini engelleyemeyeceğini vurgulamaktadır.
"Zincir Üzerinde Yayınlama" "İnsansız İşletme" Anlamına Gelmez
Bazı teknik ekipler, akıllı sözleşmelerin bir kez dağıtıldığında projenin ondan ayrıldığını düşünüyor. Onlar, kodu zincire yerleştirmeyi "merkeziyetsiz teslimat" olarak görüyor ve teknik aracılığıyla hukuki sorumlulukları kesmeyi deniyorlar. Ancak, düzenleyici kurumlar bu "teknoloji, sorumluluktan muafiyet" argümanını kabul etmiyor.
Zincir üzerindeki durum sadece bir biçimdir, zincir dışındaki davranışlar ise gerçektir. Kim pazarlama başlattı? Kim reklamı organize etti? Kim gerçekten dolaşım yolunu kontrol etti? Bu faktörler, düzenleyici otoritelerin sorumluluğu belirlemede esas olan noktadır. Düzenleyici, yalnızca kodun yöneticisi olmadan çalışabilmesi ve sözleşmenin istendiği gibi çağrılabilmesi nedeniyle bir projenin merkeziyetsiz olduğunu kabul etmeyecek. Eğer proje ekibi hala token'ları tanıtıyor, ticaret teşvikleri ayarlıyor, resmi toplulukları yönetiyor, etki alanı liderleriyle işbirliği yapıyorsa veya erken finansman alıyorsa, bu onların işletme kimliklerini ortadan kaldırmaz.
2024 yılında, bir yatırımcı grubunun belirli bir platforma karşı açtığı toplu davada, bu platform "on-chain sözleşmelerin kamuya açık" olduğunu iddia etmesine rağmen, dava dilekçesi "pazarlama faaliyetleri ve etkileyici liderlerin tanıtımı işlemleri yönlendiren temel unsurlardır" diye açıkça belirtmiştir. Bu, düzenleyicilerin yalnızca kodlara değil, aynı zamanda kimlerin off-chain işlemleri yönettiğine odaklandığını göstermektedir.
2025 Şubat'ında SEC, "eğlence tipi" tokenlerin bile "muaf" olarak etiketlenemeyeceğini tekrar vurguladı; zenginlik artışı beklentisi veya pazarlama müdahalesi varsa, ilgili testlere göre değerlendirilmelidir. Küresel düzenleyiciler arasında bir fikir birliği oluşuyor, "davranış odaklı" değerlendirme mantığını güçlendiriyor ve zincir dışı tanıtım ve dağıtım yollarını önemli inceleme unsurları olarak belirliyor.
Sonuç
Son yıllarda, düzenleyici mantık giderek daha net hale geliyor, artık projelerin ne tür bir yapı kurduğuna bakılmıyor, bunun yerine nasıl yönetildiğine ve kimin faydalandığına odaklanılıyor. Web3 projelerinin gerçekten ihtiyaç duyduğu şey, yapının karmaşık birikimi değil, sorumluluk ve kontrol sınırlarının net bir şekilde belirlenmesidir. Riskleri "yapı oyunu" ile gizlemeye çalışmak yerine, baştan dayanıklı ve açıklanabilir bir uyum yapısı oluşturmak daha iyidir.
This page may contain third-party content, which is provided for information purposes only (not representations/warranties) and should not be considered as an endorsement of its views by Gate, nor as financial or professional advice. See Disclaimer for details.
8 Likes
Reward
8
3
Repost
Share
Comment
0/400
CryptoCrazyGF
· 14h ago
Sadece boşlukta bir araya gelmek.
View OriginalReply0
RektButSmiling
· 14h ago
Kaçmak yerine doğrudan denetimle yüzleşmek daha iyidir.
View OriginalReply0
LoneValidator
· 14h ago
Erken görmüştüm, hepsi düzenleyici sınırları zorlamakla ilgili.
Web3 projelerinin yüksek riskli işletim modellerinin analizi: Düzenleme yeni trendler ve Uyumluluk tuzakları
Web3 Projelerinin Yüksek Riskli İşletim Modellerinin Analizi
Web3 alanında, bazı projeler görünüşte uyumlu ancak aslında yüksek risk taşıyan operasyon modelleri benimsemiştir. Bu modeller, sorumluluk sınırlarını belirsizleştirerek düzenleyici izlenebilirliği azaltmaya çalışmakta, ancak gerçekte düzenleyicilerin dikkatini çeken kör noktalara dönüşebilir. Bu makale, üç tipik yüksek riskli operasyon yapısını analiz edecek ve gerçek vakalarla birlikte okuyucuların bu potansiyel yapı tuzaklarını tanımasına yardımcı olacaktır.
"Hizmet Dış Kaynak Kullanımı" Modelinin Riskleri
Birçok Web3 projesi, sözleşme geliştirme, ön yüz bakımı ve pazarlama gibi temel işlevleri üçüncü taraflara dış kaynak olarak verme eğilimindedir; bu sayede kendi operasyonel niteliklerini zayıflatmayı ummaktadır. Ancak, düzenleyici kurumların ilgilendiği şey, yüzeydeki sözleşme imzalayanlar değil, gerçek karar vericiler ve yararlananlardır.
Eğer düzenleyici, sözde üçüncü taraf hizmet sağlayıcıların proje ekibi ile çıkar bağı, talimat kontrolü veya personel örtüşmesi olduğunu tespit ederse, bağımsız sözleşmeler mevcut olsa bile, bu durum proje tarafının bir uzantı işletim birimi olarak görülebilir. Bu durumda, tüm ilgili eylemler proje tarafına atfedilebilir.
2022'de, Amerika Birleşik Devletleri Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), Dragonchain'i dava ederken, projenin birden fazla tüzel kişilik kurmasına ve bazı operasyonel işleri dış kaynak kullanarak yürütmesine rağmen, SEC'in yaptığı araştırmalar sonucunda tüm önemli kararların hala Dragonchain'in ana şirketi tarafından kontrol edildiğini belirtti. Bu nedenle, dış kaynak yapısı sorumluluk ayrımını gerçekleştirmedi.
Hong Kong Menkul Kıymetler ve Vadeli İşlemler Komisyonu, belirli sanal varlık hizmet sağlayıcılarının uyum soruşturmalarını yürütürken, temel operasyon ve teknik kararların hâlâ aynı gerçek kontrolör tarafından kontrol edilmesi durumunda, işin "hizmet sağlayıcı" tarafından yürütülse bile bağımsız bir işletme olarak değerlendirilmeyeceğini de açıkça belirtmiştir. Bu tür bir "şekil ayırma" düzenlemesi, tam tersine, düzenleyici yükümlülüklerden kasıtlı olarak kaçınmanın olumsuz kanıtı olarak görülebilir.
"Birçok Yerleşim Yeri Kaydı + Dağıtık Düğüm" Modelinin Riskleri
Bazı Web3 projeleri, daha esnek düzenlemelere sahip ülkelerde sahte şirketler kaydetmeyi seçerken, dünya genelinde düğüm dağıtımı olduğunu iddia ederek "tek bir kontrol merkezi yok" imajı yaratmaya çalışıyor. Ancak gerçekte, bu tür yapıların çoğu hâlâ yüksek derecede merkezi kontrol sergiliyor, karar verme yetkisi az sayıda çekirdek üye etrafında toplanıyor, fon akışı tek bir varlık veya birey tarafından yönlendiriliyor, anahtar kod güncellemeleri yetkisi bir adresin elinde tutuluyor.
Regülatörler, bu tür "yapısal dağılma, kontrolün merkezileşmesi" düzenlemelerinin tanımlanmasına yönelik denetimlerini artırıyor. Hukuki anlaşmazlıklar veya sınır ötesi soruşturmalar ile karşı karşıya kalındığında, düzenleyiciler, yargı yetkisini belirlemek için "gerçek kontrol sahibinin bulunduğu yer" ve "ana faaliyetlerin gerçekleştiği yer"e geri dönmeyi önceliklendiriyor. Dağıtık düğümlerin teknik dağıtım şekli, operasyonun özünü örtbas edemez.
2024 yılında bir hukuk davası, Amerikalı kullanıcıların belirli bir platform aracılığıyla kripto token satın alması ve işlem sistemi altyapısının ABD'de bulunması durumunda, Amerikan yasalarının uygulanabilir olduğunu göstermektedir; bu durum, platformun Amerikan varlığı olmadığını iddia etmesi durumunda bile geçerlidir. Bu, düzenleyici otoritelerin "milliyetsiz" iddialarını kabul etmediğini, eğer kullanıcı ile mühendislik faaliyeti ve kontrol bağlantılıysa, düzenleyici incelemeye tabi olabileceklerini göstermektedir.
Singapur Finans Otoritesi (MAS) ve Hong Kong Menkul Kıymetler ve Vadeli İşlemler Komisyonu, "gerçek yönetim yeri" ve "ana yönetim personelinin gerçek ikametgahı" bilgilerini açıklama gerekliliklerini güçlendirmektedir ve yurtdışında kayıtlı yapıların yerel denetim yetkisinin kontrol sahibine kadar geri izlenmesini engelleyemeyeceğini vurgulamaktadır.
"Zincir Üzerinde Yayınlama" "İnsansız İşletme" Anlamına Gelmez
Bazı teknik ekipler, akıllı sözleşmelerin bir kez dağıtıldığında projenin ondan ayrıldığını düşünüyor. Onlar, kodu zincire yerleştirmeyi "merkeziyetsiz teslimat" olarak görüyor ve teknik aracılığıyla hukuki sorumlulukları kesmeyi deniyorlar. Ancak, düzenleyici kurumlar bu "teknoloji, sorumluluktan muafiyet" argümanını kabul etmiyor.
Zincir üzerindeki durum sadece bir biçimdir, zincir dışındaki davranışlar ise gerçektir. Kim pazarlama başlattı? Kim reklamı organize etti? Kim gerçekten dolaşım yolunu kontrol etti? Bu faktörler, düzenleyici otoritelerin sorumluluğu belirlemede esas olan noktadır. Düzenleyici, yalnızca kodun yöneticisi olmadan çalışabilmesi ve sözleşmenin istendiği gibi çağrılabilmesi nedeniyle bir projenin merkeziyetsiz olduğunu kabul etmeyecek. Eğer proje ekibi hala token'ları tanıtıyor, ticaret teşvikleri ayarlıyor, resmi toplulukları yönetiyor, etki alanı liderleriyle işbirliği yapıyorsa veya erken finansman alıyorsa, bu onların işletme kimliklerini ortadan kaldırmaz.
2024 yılında, bir yatırımcı grubunun belirli bir platforma karşı açtığı toplu davada, bu platform "on-chain sözleşmelerin kamuya açık" olduğunu iddia etmesine rağmen, dava dilekçesi "pazarlama faaliyetleri ve etkileyici liderlerin tanıtımı işlemleri yönlendiren temel unsurlardır" diye açıkça belirtmiştir. Bu, düzenleyicilerin yalnızca kodlara değil, aynı zamanda kimlerin off-chain işlemleri yönettiğine odaklandığını göstermektedir.
2025 Şubat'ında SEC, "eğlence tipi" tokenlerin bile "muaf" olarak etiketlenemeyeceğini tekrar vurguladı; zenginlik artışı beklentisi veya pazarlama müdahalesi varsa, ilgili testlere göre değerlendirilmelidir. Küresel düzenleyiciler arasında bir fikir birliği oluşuyor, "davranış odaklı" değerlendirme mantığını güçlendiriyor ve zincir dışı tanıtım ve dağıtım yollarını önemli inceleme unsurları olarak belirliyor.
Sonuç
Son yıllarda, düzenleyici mantık giderek daha net hale geliyor, artık projelerin ne tür bir yapı kurduğuna bakılmıyor, bunun yerine nasıl yönetildiğine ve kimin faydalandığına odaklanılıyor. Web3 projelerinin gerçekten ihtiyaç duyduğu şey, yapının karmaşık birikimi değil, sorumluluk ve kontrol sınırlarının net bir şekilde belirlenmesidir. Riskleri "yapı oyunu" ile gizlemeye çalışmak yerine, baştan dayanıklı ve açıklanabilir bir uyum yapısı oluşturmak daha iyidir.